In de Cognitieve Gedragtherapie wordt gedrag vaak uitgelegd als een soort kettingreactie.  Gebeurtenissen en de interpretaties hiervan leiden tot bepaalde gevoelens, die op hun beurt weer de gedragingen van iemand bepalen. En dat heeft natuurlijk weer gevolgen voor de situatie waarin iemand zich op dat moment bevindt. 

De zin hierboven is een korte beschrijving van de volgende 5 woorden (5 G’s)

1. Gebeurtenis
2. Gedachten
3. Gevoel
4. Gedrag
5. Gevolg

Als een soort kralenketting horen deze woorden bij elkaar. Dat deze woorden geen losse woorden zijn, die wel leuk bij elkaar klinken is te illustreren met het volgende voorbeeld. Dit voorbeeld laat zien hoe een fobie in elkaar steekt:

Ik heb hoogtevrees. Niet zozeer voor hoogtes, maar om weer naar beneden te lopen via enge trappen. Dat kunnen smalle trappen in kerktorens zijn, of open trappen zoals je die als vluchttrappen ziet bij flats. Hoe die is ontstaan? Heel onbenullig eigenlijk: eens beklom ik de Martinitoren (1. Gebeurtenis). Dat zijn heel wat treden, en logisch reageerde mijn lichaam met verzuring van mijn spieren. Op dat moment dacht ik: mijn benen beginnen te trillen, straks glijd ik uit en rol ik naar beneden (en ik kon het einde van de trap niet zien) (2. gedachten). Dat leverde toch wel even wat lichte angst op (3. Gevoel). Nu had ik op dat moment geen keuze. Ik kon moeilijk op de trap stil gaan zitten. Achter mij liepen nog een aantal toeristen. Ik bleef dus dapper doorlopen (4.gedrag) en volbracht de afdaling van de Martini-toren succesvol (5. Gevolg).  Sindsdien voel ik af en toe lichte spanning als ik smalle of voor mijn idee onbetrouwbare trappen moet afdalen. 

Maar wat nu als ik mij door mijn angstgevoelens (3. gevoel) had laten adviseren en ik was wel gestopt (4. gedrag) met de terugkeer naar beneden? Ik had geleerd dat mijn angst af te laten nemen door er aan toe te geven en dus geen trappen meer te beklimmen. De fobie is geboren (5. gevolg). En mogelijk beklom ik nu geen enkele trap meer, behalve die bij mij thuis. 

De cognitieve gedragstherapie helpt ons inzicht te krijgen in de relatie tussen gedachten en gevoelens en de gevolgen daarvan. Andere keuzes en interpretaties van situaties leiden tot andere gedragingen en ervaringen. Onderstaand schema helpt om inzicht te krijgen in uw eigen kettingreacties en te analyseren welke gedachten u eventueel kunt veranderen om tot andere gevoelens en gedragingen te komen.

Veel plezier bij het ontwarren van uw eigen ketting!

Schema 5 G’s

Gebeurtenis (feitelijke gebeurtenis)	Gedachte  (ik denk…)	Gevoel (ik voel…)	Gedrag (ik doe…)	Gevolg (consequentie)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schema